Η Κρητική χλωρίδα είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες και σημαντικές στην Ευρώπη. Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσιεύσεις, η χλωρίδα της Κρήτης αποτελείται από 1742 διαφορετικά φυτά, εκ των οποίων 177 θεωρούνται αποκλειστικά ενδημικά και επιπλέον 38 ανήκουν στην ευρύτερη περιοχή Κρήτης – Καρπάθου, δηλαδή 215 είδη δεν βρίσκονται πουθενά αλλού στον Πλανήτη μας.
Μερικά από τα φυτά του Νομού Χανίων θεωρείται ότι κινδυνεύουν άμεσα από εξαφάνιση και εξαιτίας της μοναδικότητας τους (βρίσκονται μόνο σε μια περιορισμένη περιοχή). Δύο από αυτά τα φυτά του Νομού Χανίων αναφέρονται στον κατάλογο των 50 πιο απειλουμένων φυτών των νησιών της Μεσογείου, σύμφωνα με την Διεθνή Ένωση για τη Προστασία της Φύσης (IUCN).
Στο «Κόκκινο βιβλίο για τα Σπάνια και Απειλούμενα Φυτά της Ελλάδας» (The red data book of rare and Threatened plants of Greece) έχουν καταγραφεί 67 απειλούμενα φυτά στην Κρήτη εκ των οποίων 30 βρίσκονται στην περιοχή των Λευκών Ορέων. Για την επιτόπου προστασία 6 φυτών που κινδυνεύουν και ενός οικοτόπου με φοίνικες του Θεόφραστου, εγκαταστάθηκαν στο νομό Χανίων 7 Μικρο –Αποθέματα Φυτών με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω ενός προγράμματος LIFE- Φύση.
Ορεινή Ενδοχώρα – Περιηγητικός Παράδεισος
Κρεμασμένα στις βουνοπλαγιές, πολλά παραδοσιακά χωριουδάκια με τα πέτρινα σπιτάκια τους στραμμένα στον ήλιο, ξεχασμένα από το χρόνο, αποτελούν ενδιαφέροντες προορισμούς της πράσινης Κρήτης. Μέρα με τη μέρα, όλο και περισσότεροι περιηγητές προσπαθούν να τα εξερευνήσουν πηγαίνοντας περπατώντας, με τζιπ, με άλογο ή με ποδήλατο.
Μονοπάτι Ε4
Το Ε4, ξεκινώντας από τα Πυρηναία δια μέσου των Άλπεων και διασχίζοντας όλη την Ελλάδα, φθάνει στην Κίσαμο, διασχίζει την Κρήτη μέχρι την Κάτω Ζάκρο και τελειώνει στην Κύπρο. Οι περιπατητές που ακολουθούν το Ε4 έχουν την δυνατότητα, διαβαίνοντας μονοπάτια, σκαρφαλώνοντας πάνω από βράχια και διασχίζοντας άγρια φαράγγια και ξεχασμένους οικισμούς, να ανακαλύψουν κρυμένες γωνιές, να απολαύσουν τη φύση σε όλο το μεγαλείο της και να βιώσουν ήθη και έθιμα κοντά σε αυθεντικούς ανθρώπους. Οι διαδρομές διασχίζουν σχεδόν όλο τον ορεινό όγκο και προσφέρουν τις ωραιότερες θέες.
Προτεινόμενες διαδρομές του Ε4 είναι:
1. Καστέλι Κισάμου-Σφηνάρι, 22.5 χλμ., 6.5 ώρες, Άνοιξη – Φθινόπωρο
2. Σφηνάρι-Μονή Χρυσοσκαλίτισσας, 32 χλμ., Άνοιξη – Φθινόπωρο
3. Χρυσοσκαλίτισσα-Παλαιόχωρα, 22 χλμ., Άνοιξη – Φθινόπωρο
4. Παλαιόχωρα-Σούγια, 14.5 χλμ., Άνοιξη – Φθινόπωρο
5. Σούγια-Αγ. Ρουμέλη, 20 χλμ., Απρίλη – Σεπτέμβρη
6. Αγία Ρουμέλη-Λουτρό, 13 χλμ., όλο το χρόνο
7. Λουτρό-Φραγκοκάστελο, 19.5 χλμ., όλο το χρόνο
8. Σούγια – Κουστογέρακο-Ομαλός, 24.5 χλμ., Άνοιξη – Φθινόπωρο
9. Σούγια-Φαράγγι Αγίας Ειρήνης, 15 χλμ., Μάη – Σεπτέμβρη
10. Ομαλός-Αγία Ρουμέλη, 18 χλμ., Μάη – Οκτώβρη
Φαράγγια – Σπήλαια
Στον εθνικό δρυμό του φαραγγιού της Σαμαριάς ζουν υπό προστασία είδη όπως ο κρητικός αίγαγρος, ο γυπαετός και ενδημικά φυτά που μόνο εκεί ευδοκιμούν. Το μεγαλοπρεπέστερο φαράγγι της Ευρώπης, το φαράγγι της Σαμαριάς, ξεκινά από το οροπέδιο του Ομαλού, έχει 16 χλμ. μήκος και 3 έως 300 μ. πλάτος. Το πέρασμα του φαραγγιού, που διαρκεί περίπου 4-5 ώρες, επιτρέπεται από το Μάη έως το Σεπτέμβρη. Για τους περιηγητές, τους ορειβάτες και τους εξερευνητές σπηλαίων υπάρχουν στο νομό Χανίων πολλοί αγαπητοί προορισμοί, όπως το φαράγγι της Αγ. Ειρήνης στο Σέλινο, το φαράγγι της Ίμπρου στα Σφακιά, το φαράγγι της Αράδαινας, του Θερίσου κ.ά. και περισσότερα από 1500 σπήλαια και θαλάσσια σπήλαια. Από τα πιο ενδιαφέροντα είναι του Αποκόρωνα (Σαμωνάς, Κουρνάς, Μελιδόνι, κ.ά.), του Αγ. Ιωάννη και ο Αρκουδόσπηλιος κοντά στη Μονή Γουβερνέτου.
Φαράγγι Σαμαριάς
Το μεγαλύτερο, επιβλητικότερο και ομορφότερο φαράγγι, όχι μόνο στα Χανιά αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη, είναι αυτό της Σαμαριάς. Γι’ αυτό άλλωστε είναι και το πλέον γνωστό διεθνώς και το πλέον επισκέψιμο, αφού έχουν την τύχη να το διαβαίνουν πάνω από τριακόσιες χιλιάδες φυσιολάτρες κάθε χρόνο. Είναι ένα θαυμαστό τοπίο, με σπάνιους γεωμορφικούς σχηματισμούς. Μοναδικός βιότοπος με ξεχωριστή σε πλούτο χλωρίδα και πανίδα και μια πλούσια μυθολογία που φθάνει ως τα προϊστορικά χρόνια και ιστορία πολυτάραχη στα δύσκολα για την Κρήτη χρόνια.
Ανακηρύχθηκε ως Εθνικός Δρυμός Λευκών Ορέων Κρήτης το έτος 1962.
Φαράγγι Ίμπρου Σφακίων
Ένα μικρό, αλλά υπέροχο φαράγγι των Σφακίων, που κάθε χρόνο το επισκέπτονται περισσότεροι από 50.000 άνθρωποι. Και αυτό γιατί μπορεί να πραγματοποιηθεί άνετα η διάβαση του κάθε εποχή, με κάθε καιρό, και ιδίως,όταν δεν λειτουργεί το φαράγγι Σαμαριάς. Η πεζοπορία για την διάβαση του αρχίζει από το ορεινό χωριό των Σφακίων Ίμβρος σε υψόμετρο 780 μέτρων και 55 χλμ από την πόλη Χανίων. Στην Ίμβρο υπάρχουν ταβέρνες με τοπικές λιχουδιές.
Το φαράγγι έχει μήκος οκτώ χιλιομέτρων και η διάβαση του χρειάζεται, αναλόγως του ρυθμού πεζοπορίας, δύο ώρες.
Φαράγγι Αγίας Ειρήνης Σελίνου
Στην Δυτική πλευρά των Λευκών Ορέων, στην επαρχία Σελίνου, διανοίγεται ένα άλλο μοναδικό σε ομορφιά και βλάστηση φαράγγι, με πολλά κατακόρυφα περάσματα. Έχει λάβει το όνομα του από το χωριουδάκι που ευρίσκεται κοντά στην είσοδο του, 46 χλμ. από τα Χανιά. Το μήκος του είναι 7,50 χλμ και η διάβαση του τρεις ώρες.
Άλλα Φαράγγια
Φαράγγι Αράδαινας Σφακίων
Φαράγγι Ελυγιά
Σφακιανό Φαράγγι
Φαράγγι Τρυπητής
Φαράγγι Κλάδου (Δώματα) Σφακίων
Φαράγγι Δίκταμου (Κατεχώρι Στύλος)
Φαράγγι Θερίσσου ή Ελευθ. Βενιζέλου
Συρικάριου Φαράγγι
Φαράγγι Χαλασέ ή Σάσαλου
Φαράγγι Πρασσέ
Φαράγγι Καβή ή Ίλιγγα
Φαράγγι Κάπνης ή του Κάπνη
Φαράγγι Ασφέντου
Φαράγγι Καλικράτη
Φαράγγι Καθολικού
Χρήσιμα Τηλέφωνα
Γραφείο Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (πληροφορίες), οδός Κριάρη 40, Μέγ. Πάνθεον
28210 92943/92624
Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Χανίων, οδός Τζανακάκη 90
(δίπλα στην Ολυμπ. Αεροπ., ανοιχτά κάθε βράδυ)
28210 44647
Δασική Υπηρεσία (& Δρυμού Σαμαριάς), Χρυσοπηγή
28210 92287
Δασικό Φυλάκιο Ξυλόσκαλου Σαμαριάς
28210 67179
Δασικό Φυλάκιο Αγίας Ρουμέλης (Σαμαριά)
28250 91254
Ορειβατικό καταφύγιο Καλλέργη Ομαλού
28210 33199
Δημαρχείο Σφακίων
28250 91131/91540
Λιμεναρχείο Σφακίων
28250 91292
Λιμεναρχείο Παλαιοχώρας
28230 41214
Κέντρο Αμεσης Βοήθειας
166
Αστυνομία
100
ΠΣΕΑ (Για έκτακτες ανάγκες και βοήθεια)
28210 30130/30131
Ομάδα Βοήθειας-Διάσωσης Ορειβατικού Συλλόγου
28210 44647/44359
Γραμμές Λεωφορείων (ΚΤΕΛ) για τα χωριά
28210 93052/93306